برند به معنای نام، علامت تجاری یا نمادی است که به شرکت یا محصولی اختصاص دارد و هدف اصلی آن شناساندن و تفکیک کالا یا خدمات یک شرکت از سایرین است. در ایران، تاریخچه برند‌ها به دوره‌های مختلف تقسیم می‌شود.

دوره قبل از انقلاب:
در دوران پیش از انقلاب، محصولات تولیدی بیشتر برای مصرف داخلی بودند و نیازی به برند سازی برای صادرات نبود. در این دوره شرکت‌هایی مانند شرکت مواد غذایی یا شرکت‌های پوشاک وجود داشتند اما تعداد برندهای ثبت شده کم بود.

دوره پس از انقلاب تا دهه ۷۰:
در دوره پس از انقلاب و تا دهه ۷۰، برندسازی برای صادرات و توسعه تجارت بین‌المللی مورد توجه قرار گرفت. در این دوره شرکت‌هایی مانند شرکت صنایع غذایی، شرکت‌های تولیدی پوشاک و مبلمان و شرکت‌های تولیدی لوازم خانگی وجود داشتند و تعداد برندهای ثبت شده در ایران افزایش یافت.

دهه ۸۰ تا ۹۰:
در دهه ۸۰ تا ۹۰ برندهای خارجی به ایران وارد شدند و رقابت در بازار داخلی و خارجی بین برندهای داخلی و خارجی افزایش یافت. در این دوره شرکت‌های بزرگی مانند شرکت مخابرات ایران، شرکت‌های خودروسازی و شرکت‌های فرآوری نفت وجود داشتند و برندسازی برای آن‌ها بسیار مهم بود.

دهه ۹۰ تا کنون:
پس از پایان دهه نود، توسعه فناوری‌های جدید همچون اینترنت و تلفن همراه، به شکل قابل توجهی از زندگی روزمره مردم و شرکت‌ها تأثیر گذاشت. اینترنت به عنوان یک پلتفرم جهانی ارتباطی، فرصت‌های جدیدی را برای شرکت‌ها در زمینه بازاریابی، فروش، خدمات به مشتریان و حتی توسعه کسب‌وکارهای جدید فراهم کرد. با ورود دهه 2000، توسعه فضای مجازی و رواج شبکه‌های اجتماعی به طور چشمگیری افزایش یافت که برای بسیاری از شرکت‌ها به‌عنوان یک ابزار موثر در بازاریابی و ارتباط با مشتریان مورد استفاده قرار گرفت.

در دهه‌ی 2010، با پیشرفت تکنولوژی و توسعه فضای مجازی، روش‌های تبلیغات و بازاریابی به شکل قابل توجهی تغییر کرد. استفاده از شبکه‌های اجتماعی، تولید محتوا و تبلیغات دیجیتال به عنوان یکی از اصلی‌ترین روش‌های بازاریابی شرکت‌ها در دنیای دیجیتال شد. در این دهه، شرکت‌ها نیز به دنبال توسعه کسب‌وکارهای خود در فضای مجازی بودند و بسیاری از آن‌ها در این زمینه موفقیت‌های چشمگیری کسب کردند.

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و تغییر در رفتار مصرف‌کنندگان، شرکت‌ها نیاز دارند که به روز باشند و روش‌های جدید را در بازاریابی و فروش به‌کار گیرند. 

برند به معنای نام تجاری، شناسه تجاری، نماد تجاری یا هر نوع شناسه دیگری است که برای شناسایی و تمایز کسب و کار، محصولات یا خدمات ارائه شده استفاده می‌شود. برند می‌تواند شامل نام، شعار، طرح لوگو، بسته‌بندی و یا هر عنصر دیگری باشد که به عنوان شناسه تجاری به کار می‌رود و به مشتریان کمک می‌کند تا کسب و کار شما را از سایر رقبا تمایز دهند.

ثبت برند کسب و کار مزایای متعددی دارد که به موارد زیر اشاره می‌کنیم:

1.    حقوقی بودن برند: با ثبت برند، به شما حقوقی برای استفاده از آن در کسب و کارتان اعطا می‌شود و افراد دیگر نمی‌توانند از آن به طور غیرمجاز استفاده کنند.

2.    جلوگیری از تقلب و سوءاستفاده: با ثبت برند، می‌توانید از سوءاستفاده از برندتان توسط دیگران جلوگیری کنید و باعث جلوگیری از تقلب و کلاهبرداری در بازار شوید.

3.    سازماندهی و ارتقای اعتبار: ثبت برند باعث می‌شود که کسب و کار شما به صورت رسمی و حرفه‌ای در نظر مردم و بازار مطرح شود و اعتبار و رتبه‌بندی آن بهبود پیدا کند.

4.    مزیت رقابتی: با ثبت برند، به راحتی می‌توانید مزیت رقابتی را در بازار خود پیدا کنید و بهترین کیفیت محصول و خدمات را در اختیار مشتریان خود قرار دهید.

5.    حفاظت از حقوق مالکیت: ثبت برند باعث می‌شود که حقوق مالکیت شما در قبال برندتان حفظ شود و به راحتی می‌توانید از آن در صورت نیاز استفاده کنید.

۱- عدم حمایت قانونی: عدم ثبت برند کسب و کار به معنی عدم حمایت قانونی از حقوق شما در قبال برند است. این به معنی این است که شخص دیگری می‌تواند از برند شما به دلیل عدم ثبت آن، استفاده کند و به نوعی مالکیت شما بر روی برند تکمیل نخواهد شد.

۲- خسارت‌های مالی: اگر یک شخص دیگر برند شما را به ثبت برساند، ممکن است به دلیل استفاده از برند شما بدون اجازه، خسارت‌های مالی وارد شود که برای کسب و کار شما بسیار پرهزینه خواهد بود.

۳- کاهش اعتبار: برند ثبت نشده اعتبار کسب و کار شما را کاهش خواهد داد. در نتیجه، مشتریان و مشارکت‌کنندگان ممکن است به دلیل عدم ثبت برند اعتماد به شما را از دست بدهند.

۴- عدم تفکیک بین برندها: با ثبت برند، برندهای شما از برندهای شرکت‌ها و شخصیت‌های حقوقی دیگر متمایز خواهند شد. این به معنی این است که کسب و کار شما از دید مشتریان به عنوان یک شخصیت حقوقی متمایز خواهد شد.

 به طور کلی، ثبت برند به عنوان یکی از مهمترین مراحل در شروع کسب و کار، به شما اطمینان می‌دهد که برند شما متعلق به شماست و شما حق قانونی بر روی آن را دارید

ثبت برند به دو صورت می‌تواند انجام شود:

1.    ثبت برند در سطح کشور: در این روش برای ثبت برند در سطح کشور ابتدا باید به سامانه ثبت برند و اختراع وزارت صنعت، معدن و تجارت به نشانی ecr.mimt.gov.ir مراجعه کرده و اطلاعات مربوط به برند خود را وارد کنید و مستندات لازم را پیوست کنید. سپس پس از بررسی و تأیید این مستندات، گواهی ثبت برند به شما اعلام خواهد شد. مدت زمان لازم برای صدور گواهی ثبت برند در این روش حدود ۲۰ تا ۲۵ روز کاری است.

2.    ثبت برند در سطح جهانی: در این روش، ابتدا باید به سامانه ویژه ثبت برند جهانی به نشانی www.wipo.int/madrid/en/ مراجعه کرده و اطلاعات مربوط به برند خود را وارد کنید و مستندات لازم را پیوست کنید. سپس پس از بررسی و تأیید این مستندات، گواهی ثبت برند در سطح جهانی به شما اعلام خواهد شد. مدت زمان لازم برای صدور گواهی ثبت برند در این روش حدود ۳ تا ۱۰ ماه است و مبلغ ثبت برند در سطح جهانی نیز بسیار بالاست و باید به صورت جداگانه پرداخت شود.

در هر دو روش ثبت برند، پرداخت هزینه های مربوط به ثبت برند الزامی است. هزینه ثبت برند در سطح کشور با توجه به نوع خدمات درخواستی و مدت زمان انجام آن، متفاوت است.

برای ثبت برند نیاز به مدارک زیر است:

1.    فرم درخواست ثبت برند

2.    توضیحات کامل در مورد کالاها و خدماتی که قرار است با نام برند ثبت شود

3.    کپی از شناسنامه صاحب برند (شرکت یا شخص)

4.    کپی از کارت ملی صاحب برند (شرکت یا شخص)

5.    تصویر برند و یا نمونه هایی از استفاده از برند در کالاها یا خدمات

6.    واریز هزینه ثبت برند
7.    مجوز فعالیت

8.   کارت بازرگانی در صورت غیر فارسی بودن برند

لطفا توجه داشته باشید که این لیست ممکن است بسته به قوانین و مقررات محل ثبت برند شما، متفاوت باشد. بهتر است برای دریافت اطلاعات دقیقتر از دفتر ثبت برند یا وزارت صنعت، معدن و تجارت مربوطه مشاوره دریافت کنید.

مراحل ثبت برند به صورت زیر است:

1.    بررسی نام تجاری: در ابتدا برای ثبت برند باید اطمینان حاصل شود که نام انتخابی برای برند قبلا توسط شخص دیگری ثبت نشده باشد. برای این کار می‌توانید به سایت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور (سازمان امور مالیاتی، ثبتی و اداری) مراجعه کنید و نام مورد نظر را در بخش جستجوی نام تجاری بررسی کنید.

2.    تهیه و تکمیل فرم ثبت: پس از بررسی نام تجاری، برای ثبت برند باید فرم مربوط به ثبت برند را از سایت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور دریافت کنید و آن را تکمیل کنید.

3.    پرداخت هزینه: بعد از تکمیل فرم ثبت برند، باید هزینه ثبت برند را پرداخت کنید. این هزینه بسته به نوع برند و شرایط مختلف، ممکن است متفاوت باشد.

4.    ارسال مدارک: پس از پرداخت هزینه، باید فرم ثبت برند به همراه مدارک مورد نیاز (مانند کپی شناسنامه یا کارت ملی) به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ارسال شود.

5.    صدور آگهی تایید برند(آگهی تقاضا):پس از بررسی مدارک و اظهار نامه درخواست برند توسط اداره مربوطه در صورت عدم داشتن تشابه و موارد خلاف قوانین روز اداره مربوطه اقدام به صدور آگهی تایید علامت تجاری درخواستی مینماید
6. صدور سند ۱۰ ساله علامت تجاری:پس از تایید علامت تجاری درخواستی و صدور آگهی,متقاضی باید نسبت به دریافت سند ۱۰ ساله علامت خود اقدام و هزینهای مربوط به مالکیت ۱۰ ساله علامت تجاری خود را پرداخت نموده و پس طی شدن مدت زمان قانونی حدودا ۴۵ روز سند ۱۰ ساله علامت مربوطه صادر میگردد.

در صورتی که درخواست ثبت برند شما قابل قبول نباشد، دلایل رد درخواست به شما اطلاع داده خواهد شد و می‌توانید دوباره درخواست ثبت برند را ارسال کنید